نحوه گرفتن مهریه بعد از ازدواج مجدد
نحوه گرفتن مهریه بعد از ازدواج مجدد از جمله سؤالات رایجی است که برای بسیاری از زنان پیش می‌آید به‌خصوص زمانی که تصمیم به شروع زندگی جدید گرفته‌اند اما هنوز حقوق مالی آن‌ها از زندگی قبلی محفوظ مانده است.اگرچه مهریه یک حق مالی است که زن می‌تواند در هر زمانی نسبت به دریافت آن اقدام کند اما ازدواج مجدد می‌تواند شرایط و روند اجرایی آن را تحت تأثیر قرار دهد.
بسیاری تصور می‌کنند که با ازدواج دوباره، حق مهریه از بین می‌رود یا قابلیت پیگیری ندارد اما واقعیت این است که قانون همچنان از حق زن برای دریافت مهریه دفاع می‌کند.
در این مقاله به صورت کامل و کاربردی، ابعاد حقوقی و قانونی گرفتن مهریه پس از ازدواج مجدد را بررسی می‌کنیم و به نکات و تبصره‌هایی اشاره خواهیم کرد که دانستن آن‌ها برای هر زنی که در مسیر مطالبه مهریه است، ضروری است.
آیا ازدواج مجدد مانعی برای دریافت مهریه است؟
بسیاری از افراد بر این باورند که زن پس از ازدواج مجدد دیگر نمی‌تواند مهریه‌اش را از همسر سابق مطالبه کند. این تصور کاملاً اشتباه است. مهریه یک حق مستقل و بدون ارتباط با زندگی مشترک آینده زن محسوب میشود.
در واقع قانون هیچ‌گاه نگفته که ازدواج مجدد باعث سقوط یا از بین رفتن مهریه میشود. حتی اگر زن پس از طلاق بلافاصله ازدواج مجدد کند باز هم می‌تواند مهریه خود را از همسر سابق پیگیری نماید. البته این مسئله در صورتی صحیح است که زن قبلاً از حق مهریه خود صرف‌نظر نکرده باشد و یا آن را در قالب توافقنامه‌ای نبخشیده باشد.
از سوی دیگر ازدواج جدید ممکن است صرفاً فرآیند مطالبه مهریه را پیچیده‌تر یا در برخی موارد از نظر اجرایی زمان‌برتر کند اما اساساً تاثیری در حق قانونی زن برای دریافت مهریه ندارد.
بنابراین دانستن این نکته مهم است که حقوق مالی زن از ازدواج قبلی محفوظ است و ازدواج جدید موجب از بین رفتن این حقوق نمی‌شود.
مراحل قانونی گرفتن مهریه پس از ازدواج مجدد
در صورتی که زن پس از ازدواج دوم تصمیم به مطالبه مهریه ازدواج اول خود بگیرد باید از همان مراحل قانونی مرسوم برای دریافت مهریه استفاده کند. در گام اول درخواست صدور اجراییه مهریه از طریق دادگاه خانواده یا دفترخانه رسمی ازدواج انجام میشود.زن می‌تواند بر اساس سند ازدواج و مشخصات مهریه، اقدام به ثبت این درخواست نماید.
پس از صدور اجراییه، پرونده به واحد اجرای احکام ارسال میشود تا بررسی اموال همسر سابق آغاز گردد. در این مرحله اگر همسر سابق دارای اموال منقول یا غیرمنقول باشد، توقیف آن‌ها به نفع زن صورت میگیرد.
حتی در صورتی که مرد اموالی به نام نداشته باشد، امکان استفاده از روش‌هایی مثل ممنوع‌الخروجی یا جلب نیز وجود دارد.
نکته مهم در این مسیر داشتن آگاهی کامل از روند حقوقی و استفاده از مشاوره یک فرد متخصص است. به همین دلیل توصیه میشود در چنین شرایطی حتماً با وکیل مهریه تهران مشورت شود تا از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری گردد.
آیا مهریه می‌تواند شامل مرور زمان شود؟
یکی از سوالات پرتکرار این است که آیا با گذشت زمان زیاد از ازدواج یا طلاق، مهریه قابل دریافت نیست؟
در پاسخ باید گفت که قانون ایران برای مهریه مدت زمانی تحت عنوان مرور زمان در نظر نگرفته است. به عبارت ساده‌تر، زن در هر زمانی حتی چندین سال پس از طلاق یا حتی پس از ازدواج مجدد می‌تواند اقدام به مطالبه مهریه کند مگر اینکه در سند رسمی بخشش یا اسقاط مهریه را امضا کرده باشد.
البته مرور زمان ممکن است تأثیراتی در اجرا یا رسیدگی پرونده داشته باشد؛ به‌طور مثال در صورتی که مدارک مربوط به مهریه از بین رفته باشد، اثبات آن دشوارتر خواهد شد یا اگر مرد فوت کرده باشد، زن باید از طریق ورثه اقدام کند.
بنابراین اگرچه اصل حق مهریه از بین نمی‌رود اما پیشنهاد میشود که در اولین فرصت برای دریافت آن اقدام شود تا از مشکلات حقوقی و اداری در آینده جلوگیری گردد.
نقش توافق‌نامه‌ها در ازدواج و مهریه پس از ازدواج مجدد
در برخی از پرونده‌ها، زن پیش از طلاق یا در حین توافق بر سر مسائل مالی، اقدام به امضای سند رسمی‌ای می‌کند که طی آن مهریه را می‌بخشد یا دریافت آن را از همسر سابق اسقاط می‌کند. چنین اسناد و توافق‌نامه‌هایی ممکن است پس از ازدواج مجدد زن به یک مانع جدی تبدیل شوند.
بنابراین اگر زنی در گذشته سندی را امضا کرده باشد که طی آن مهریه را بخشیده، ازدواج مجدد دیگر تأثیری ندارد زیرا حق مطالبه از اساس ساقط شده است.به همین خاطر لازم است قبل از امضای هرگونه سند مالی یا توافق‌نامه در دوران طلاق یا پس از آن، مشاوره حقوقی دریافت شود.
همچنین زنانی که به‌صورت شفاهی مهریه را بخشیده‌اند اما هیچ مدرک مکتوبی وجود ندارد، همچنان می‌توانند برای دریافت مهریه اقدام کنند زیرا بخشش شفاهی در مراجع قضایی قابل استناد نیست. در این شرایط مشاوره با بهترین وکیل خانواده در تهران می‌تواند مسیر پرونده را تسهیل کند.
آیا همسر دوم می‌تواند در روند دریافت مهریه دخالتی داشته باشد؟
یکی از دغدغه‌های زنانی که ازدواج مجدد کرده‌اند، واکنش همسر جدید نسبت به پیگیری حقوق مالی از ازدواج قبلی است.
سوال اینجاست که آیا همسر دوم می‌تواند مانع دریافت مهریه شود یا در روند آن دخالت کند؟ پاسخ این است که از نظر قانونی همسر دوم هیچ اختیاری برای دخالت در روند دریافت مهریه زن از شوهر قبلی ندارد.
مهریه یک حق مالی فردی برای زن محسوب میشود و به هیچ عنوان مربوط به همسر جدید نمی‌شود. با این حال، در بسیاری از موارد دیده شده که وجود اختلافات خانوادگی یا ذهنیت منفی همسر دوم می‌تواند باعث شود زن از پیگیری حق قانونی خود صرف‌نظر کند.
در چنین مواقعی توصیه میشود زن با شفاف‌سازی و آگاهی‌بخشی نسبت به ماهیت قانونی و غیرشخصی مهریه، همسر دوم را همراه کند. این موضوع به حفظ سلامت رابطه جدید نیز کمک می‌کند و مانع از بروز تنش‌های غیرضروری میشود.
گرفتن مهریه از همسر سابق فوت‌شده پس از ازدواج مجدد
در مواردی که همسر سابق زن فوت کرده باشد و زن هنوز مهریه خود را دریافت نکرده باشد، امکان مطالبه آن از اموال متوفی یا از طریق وراث وجود دارد. در چنین شرایطی زن به عنوان یکی از طلبکاران متوفی شناخته میشود و حق دارد از ماترک، اموال یا ارثیه باقی‌مانده، مهریه‌اش را برداشت کند.
البته روند دریافت مهریه از همسر فوت‌شده نیازمند مدارک دقیق و کامل است از جمله سند ازدواج، میزان مهریه و مدارک فوت همسر سابق. همچنین در این موارد ممکن است نیاز به گرفتن گواهی انحصار وراثت و تشکیل پرونده حقوقی برای تقسیم ماترک باشد.
زن حتی در صورت ازدواج مجدد نیز می‌تواند این مراحل را انجام دهد. ازدواج دوم هیچ تأثیری در حق او برای دریافت مهریه از همسر متوفی ندارد اما به دلیل حساسیت این نوع پرونده‌ها، کمک گرفتن از یک وکیل با تجربه در حوزه خانواده توصیه میشود.
نکات پایانی
در پایان باید تاکید کرد که گرفتن مهریه بعد از ازدواج مجدد کاملاً امکان‌پذیر و قانونی است، به شرطی که زن از این حق صرف‌نظر نکرده باشد یا آن را نبخشیده باشد.
ازدواج مجدد نه‌تنها موجب از بین رفتن مهریه نمی‌شود بلکه هیچ تأثیر قانونی مستقیمی بر آن ندارد. تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، داشتن آگاهی حقوقی و استفاده از مشاوره تخصصی است.
در بسیاری از مواقع دیده شده که زنان به دلیل ناآگاهی یا ترس از واکنش همسر جدید از پیگیری مهریه منصرف می‌شوند.
در حالی که این یک حق قانونی و بدون محدودیت زمانی است. بهره‌گیری از راهنمایی یک وکیل متخصص می‌تواند مسیر دریافت مهریه را هموارتر و مطمئن‌تر سازد.
