چهار نوازنده گیتار بیس که باید بشناسید

گیتار بیس الکتریک به‌شکل امروزی خود، بخشی حیاتی از موسیقی مدرن است و از زمان اختراع آن تا به امروز، موزیسین‌هایی بی‌شمار با استفاده از آن آثاری فوق‌العاده ساخته‌اند و نام خود را در تاریخ موسیقی ماندگار کرده‌اند.

اما برخی از این بیسیست‌ها، نقشی برجسته‌تر را در دنیای موسیقی ایفا کرده‌اند و نام آنها هیچ‌گاه از یاد دوستداران موسیقی نخواهد رفت.

در این مطلب، قصد داریم چهار تن از بهترین نوازندگان گیتار بیس را به شما معرفی کنیم که تأثیری غیرقابل انکار بر موسیقی روزگار ما داشته‌اند.

۱- جان انتویسل

جان انتویسل (John Entwistle) که بیش از هر چیز به‌عنوان بیسیست گروه موسیقی د هو (The Who) شناخته شده است، به مهارت تکنیکی فوق‌العاده خود در نوازندگی و همچنین شم موسیقایی کم‌نظیر خود مشهور است.

او تأثیری مشهود بر دنیای موسیقی راک داشته است و الهام‌بخش بسیاری از بیسیست‌ها و حتی گیتاریست‌ها در این سبک موسیقی بوده است.

انتویسل در نوازندگی گیتار بیس، گستره‌ای وسیع از تکنیک‌های جالب را به‌کار می‌گرفت که شامل شکلی خاص از نوازندگی به‌وسیله انگشت یا فینگراستایل، نوازندگی به‌وسیله پیک گیتار و نوعی ویژه از تکنیک تپینگ می‌شوند.

این تکنیک تپینگ، به‌نوعی ابداع خود انتویسل است و او آن را تکنیک typewriter یا ماشین تایپی می‌خواند. تکنیک موسوم به ماشین تایپی که بسیار قدیمی‌تر از تکنیک‌های تپینگ و اسلپینگ به‌شکل مدرن و امروزی است، با استفاده از چهار انگشت هر دو دست اجرا می‌شود و نوازنده با استفاده از همگی این انگشتان بر روی سیم‌های ساز ضربه می‌زند و بدین شکل، صدایی زنگ‌دار و جالب با گیتار بیس تولید می‌کند.

اما حتی در زمان زخمه زدن به سیم‌ها به‌شکل عادی نیز جان انتویسل با سبک تهاجمی نوازندگی و تنظیمات و اجزای خاص ستاپ ساز خود، صدایی شفاف و روشن‌تر از معمول به‌وسیله گیتار بیس تولید می‌کرد. این رویکرد منحصربه‌فرد، انقلابی در دنیای گیتار بیس به پا کرد و الهام‌بخش طیف وسیعی از نوازندگان شد.

انتویسل نیز همچون بسیاری دیگر از بیسیست‌های مشهور و مهم در دنیا، با نوازندگی به‌شکلی بسیار پیچیده‌تر از نواختن نت‌های پایه هر آکورد، نقش یک بیسیست در گروه موسیقی را دگرگون ساخت و مرزهای تعریف‌شده برای ساز گیتار بیس را درنوردید.

امروز، بسیاری از بیسیست‌ها، خصوصاً نوازندگان سبک‌های هارد راک و پراگرسیو راک، انتویسل را یکی از منابع الهام اصلی خود برای تبدیل شدن به یک بیسیست می‌دانند.

از چندی از مشهورترین این افراد، می‌توان به گدی لی (Geddy Lee)، کریس اسکوایر (Chris Squire) و گیزر باتلر (Geezer Butler) اشاره کرد. البته طرفداران مشهور انتویسل به این سه نفر خلاصه نمی‌شوند و بسیار بیش از این هستند.

نوازندگی استثنایی و رویکرد خاص انتویسل در نوازندگی گیتار بیس را می‌توان در بسیاری از آثار گروه د هو، همچون My Wife ،My Generation و The Real Me شنید.

۲- پال مک‌کارتنی

پال مک‌کارتنی (Paul McCartney) که بیش از هر چیز به‌عنوان بیسیست گروه موسیقی بیتلز (The Beatles) شناخته می‌شود، به‌جرأت یکی از تأثیرگذارترین موزیسین‌ها در صحنه موسیقی راک نیز هست.

او کار خود در دنیای موسیقی و همکاری‌اش با گروه بیتلز را به‌عنوان خواننده و گیتاریست آغاز کرد؛ اما پس از جدایی بیسیست این گروه، پال تصمیم گرفت که نوازندگی گیتار بیس را نیز به عهده بگیرد.

مک‌کارتنی در وهله اول برای ایفای نقش به‌عنوان بیسیست در بیتلز کمی مردد بود؛ اما انتشار و موفقیت چشمگیر اولین اثر این گروه با نوازندگی بیس او، یعنی Love Me Do، وی را برای ادامه راه مصمم ساخت.

در واقع، سبک نوازندگی ویژه مک‌کارتنی در آهنگ Love Me Do، ماهیتی جذاب‌تر به صدای گروه بیتلز بخشید و باعث پدید آمدن استانداردی جدید در نوازندگی بیس در موسیقی آن روزگار نیز شد.

پال با وجود ایفای نقش به‌عنوان خواننده، گیتاریست و بیسیست گروه بیتلز، وظیفه خود در تمامی این جایگاه‌ها را به‌شکلی منطقی و بسیار کامل حفظ کرد.

با این که بسیاری از ما احتمالاً چنین کارکرد همه‌جانبه‌ای در گروه موسیقی خود نداریم و تنها می‌خواهیم در نقش نوازنده یک ساز ظاهر شویم، اما درک اهمیت پشتیبانی از سایر اعضای گروه موسیقی در اجرا به‌عنوان یک بیسیست، می‌تواند به شما در ساخت و اجرای لاین‌های بیس پیچیده و ملودیک، کمکی شایان کند.

با کمی دقت به نوازندگی مک‌کارنتی در آثاری همچون Dear Prudence و Something، متوجه شکل خاص نوازندگی او و به‌کارگیری ملودی‌ها و ریتم‌هایی پیچیده توسط او می‌شوید که با وجود ماهیت ویژه و جالب خود، فضایی کافی نیز برای تمامی اعضای دیگر گروه برای شنیده شدن باقی می‌گذارد.

در نهایت، می‌توان گفت پال مک‌کارتنی به‌عنوان یک شخصیت بسیار برجسته در صحنه موسیقی راک در طی شش دهه گذشته، یکی از تأثیرگذارترین نوازندگان گیتار بیس نیز به شمار می‌رود.

۳- کرول کی

کرول کی (Carol Kaye) به اعتقاد بسیاری از متخصصین حوزه موسیقی، یکی از بهترین بیسیست‌های تاریخ است. اما با این وجود، او به هیچ وجه به اندازه افرادی همچون پال مک‌کارنتی شناخته‌شده نیست و بسیاری از افرادی که آثار کرول را شنیده‌اند و می‌پسندند نیز او را به‌خوبی نمی‌شناسند.

کی در گذشته عضوی از یک گروه نه‌چندان منظم از موزیسین‌هایی مستعد بود که به‌طور ناشناس در بسیاری از آثار مشهور دهه‌های شصت و هفتاد میلادی به نوازندگی پرداخته‌اند.

در واقع، او در آثاری از د بیچ بویز (The Beach Boys)، د مانکیز (The Monkees)، استیوی واندر (Stevie Wonder)، فرانک سیناترا (Frank Sinatra) و بسیاری دیگر از موزیسین‌های مشهور، بیس نواخته است.

کی حرفه خود در دنیای موسیقی را با نوازندگی گیتار در سبک‌های R&B و جز آغاز کرد؛ اما کمی بعد به سراغ بیس رفت و مهارت خود در نوازندگی این ساز را به‌حدی گسترش داد که می‌توانست در بازه‌ای وسیع از سبک‌های موسیقی، از جمله راک، پاپ و حتی موسیقی فیلم نوازندگی کند.

این انعطاف‌پذیری موسیقایی و مهارت کم‌نظیر در نوازندگی گیتار بیس، کرول کی را به یک نوازنده جلسه‌ای یا سشن پلیر بسیار محبوب در دوران خود تبدیل کرد و باعث شد که او با چندی از مشهورترین هنرمندان همکاری کند.

وی در طی دوران فعالیت خود به‌عنوان یک بیسیست، در آثاری بی‌شمار به نوازندگی پرداخته است و به‌جرأت می‌توان او را یکی از پرکارترین بیسیست‌ها در ضبط‌های استودیویی دانست.

در نهایت، شکی نیست که کرول کی یکی از موزیسین‌های زن پیشرو در تاریخ موسیقی به شمار می‌رود؛ فردی که چهارچوب‌های فعالیت زنان در دنیای هنری که در آن دوران در تصرف مردان بود را به‌نوبه خود شکست و مسیر را برای نوازندگانی بی‌شمار باز کرد.

۴- جکو پستوریس

جکو پستوریس (Jaco Pastorius) که به‌عنوان یکی از پیشروترین و خلاق‌ترین بیسیست‌های دنیا شناخته می‌شود، با به‌کارگیری آکوردها، هارمونی‌ها و سولوهایی بی‌نظیر در نوازندگی خود، نقش گیتار بیس در موسیقی جز را برای همیشه دگرگون ساخت.

آلبوم سولوی اول جکو که در سال 1976 منتشر شد، متفاوت از هر چیزی بود که پیش از آن در دنیای موسیقی وجود داشت و شنیده شده بود.

پس از این نیز او طی همکاری با گروه موسیقی ودر ریپورت (The Weather Report) و هنرمندانی همچون پت متنی (Pat Metheny) و جونی میچل (Joni Mitchell)، به شهرتی حتی بیشتر دست یافت.

مهارت تکنیکی بی‌رقیب جکو در ترکیب با رویکرد هنری متفاوت و شخصیت عجیب وی، شهرتی بسیار به او بخشیدند. جکو با تکیه بر این شهرت و جایگاه، کوشید تا نقش گیتار بیس در دنیای موسیقی جز و حتی سبک‌های دیگر را تغییر دهد.

پستوریس علاوه بر نواختن بیس لاین‌هایی بسیار سریع و دقیق، با سبک نوازندگی ویژه خود توانست بیس را به‌عنوان یک ساز سولو به همگان معرفی کند. با گوش دادن به آثاری همچون Donna Lee ،Portrait of Tracy یا Teen Town از گروه ودر ریپورت، می‌توانید نوازندگی فوق‌العاده وی را به‌شکل کامل بشنوید.

متأسفانه جکو در سالهای پایانی زندگی خود با بیماری روانی و اعتیاد به مواد مخدر دست‌وپنجه نرم می‌کرد و نتوانست به اندازه لازم در دنیای موسیقی بدرخشد؛ اما با این وجود، او باز هم یک چهره پیشرو در دنیای گیتار بیس به شمار می‌رود و تا ابد یکی از مهم‌ترین بیسیست‌های تاریخ باقی خواهند ماند.