hambergermenu

تحقیق در مورد عدسی ها پنجم ابتدایی

تحقیق در مورد عدسی ها پنجم ابتدایی را در ادامه با هم می بینیم.

 

با بخش آموزشی از مجله اینترنتی باحال مگ همراه باشید.

 

تحقیق در مورد عدسی ها پنجم ابتدایی

 

عدسی و کانون آن

    عدسی محیط شفافی است که با تغییر مسیر نور می توانند ظاهر یک تصویر  را تغییر دهند. عدسی ممکن است کروی یا استوانه ای یا … باشد. بحث ما روی عدسی کروی است. عدسی های کروی طوری برش داده شده اند که سطح آنها کروی است. عدسی ها به دو دسته همگرا و واگرا تقسیم می شوند.

 

الف ) عدسی های همگرا :

  • این عدسی ها طوری برش داده شده اند ؛ که لبه آنها نازک تر از وسط آنها است. مثلا ذره بین یک عدسی همگرا است. هر عدسی دارای  یک کانون است. درواقع  وقتی یک دسته پرتو نور موازی به عدسی های همگرا بتابد،این پرتو ها پس از عبور از عدسی در یک نقطه جمع می شوند؛  به این نقطه کانون عدسی همگرا می گویند. در عمل برای پیدا کردن کانون یک عدسی همگرا می توانیم آنرا جلوی نور خورشید قرار دهیم و در طرف دیگرآن یک ورق کاغذ را طور جابجا کنیم که یک نقطه نورانی روی کاغذ تشکیل شود ؛ این نقطه  کانون است . فاصله این نقطه تا عدسی را فاصله کانونی می گویند. هر چه فاصله کانونی کوچک تر باشد عدسی قوی تر است ؛ وهمگرایی آن بیشتر است؛  زیرا نور را در فاصله کمتری همگرا کرده است.
  • توجه کنید که اگر کاغذ را مدت زیادی در کانون عدسی همگرا که  نور خورشید به آن می تابد ,  قرار دهیم ، ممکن است کاغذ آتش بگیرد.

 

ب ) عدسی های واگرا :

  • عدسی هایی هستند که وسط آنها نازک تر از لبه آنها است. در این نوع عدسی ها کانون واقعی وجود ندارد ، زیرا این نوع عدسی پرتو ها را از هم دور و واگرا (پراکنده) می کند .  به همین دلیل می گوییم کانون عدسی واگرا مجازی یا غیر حقیقی است . در عمل برای پیدا کردن کانون عدسی واگرا می توانیم آنرا روی یک ورق کاغذ قرار دهیم ، سپس یک دسته پرتو موازی را به این عدسی بتابانیم؛ پرتو ها پس از عبور از عدسی از هم دور میشوند آن پرتو ها را روی کاغذ رسم می کنیم ، سپس ادامه یا امتداد پرتو ها را رسم کرده , هر جاامتداد پرتوها همدیگر را قطع کردند ، آن نقطه کانون است. معمولا کانون را با حرفf  نشان می دهند

عدسی ها در سا ختمان میکروسکوپ , و تلسکوپ ؛ و دستگاه اورهد(برای نمایش تصویرروی پرده یا دیوار) دوربین عکاسی، دوربین شکاری و دو چشمی و عینک ها و…. بکار می روند.

 

تشکیل تصویر درعدسی ها

  هرگاه جسمی را مقابل یک عدسی قرار دهیم عدسی یک تصویر از آن تشکیل می دهد  . دو نوع تصویر می تواند تشکیل شود. تصویر حقیقی و تصویر مجازی .   تصویر حقیقی تصویری است که از برخورد پرتو هابه همدیگر،  پس از عبور از عدسی،  تشکیل می شود. این تصویر ر ا می توانیم روی دیوار یا پرده تشکیل دهیم.  ولی تصویر مجازی تصویری است که از برخورد امتداد پرتو ها به همدیگر،  پس از عبور از عدسی، تشکیل می شود. این تصویر ر ا نمی توانیم روی دیوار یا پرد ه تشکیل دهیم.

 

الف ) تشکیل تصویر در عدسی همگرا :

  • شش حالت مختلف ممکن است رخ دهد
  • 1- جسم در فاصله بسیاردور(مانند خورشید ) قرار دارد در این حالت عدسی همگرا تصویری حقیقی ، وارونه ، کوچک تر از جسم و روی کانون(f ) تشکیل می دهد.
  • 2- جسم در فاصله دور تر از دوبرابر فاصله کانونی(2f)  قرار دارد؛ در این حالت عدسی همگرا تصویری حقیقی ، وارونه ، کوچک تر از جسم وبین کانون( f ) ودو برابر کانونی( 2f) تشکیل می دهد.
  • 3- جسم در فاصله دوبرابر فاصله کانونی(2f )    قرار دارد؛ در این حالت عدسی همگرا تصویری حقیقی ، وارونه ، هم اندازه جسم و دردو برابر فاصله کانونی( 2f)   تشکیل می دهد.
  • 4- جسم بین کانون(f)  و دوبرابر فاصله کانونی( 2f)   قرار دارد؛ در این حالت عدسی همگرا تصویری حقیقی ، وارونه ، بزرگ تراز جسم و بین کانون( f)  و دو برابر فاصله کانونی ( 2f)  تشکیل می دهد.
  • 5- جسم روی کانون(f)   قرار دارد؛ در این حالت عدسی همگرا تصویری تشکیل نمی دهد.
  • 6- جسم بین کانون(f)  و عدسی  قرار دارد؛ در این حالت عدسی همگرا تصویری مجازی ، مستقیم ، بزرگ تراز جسم و ودر همان طرف جسم  تشکیل می دهد.

ب) تشکیل تصویر در عدسی همگرا :

  • فقط یک حالت رخ می دهد. یعنی اگر جسم درهر جایی قرار بگیرد تصویر آن مجازی ، مستقیم ، کوچک تراز جسم و و بین عدسی و کانون( f)  است.

 ابزار های نوری مانند: میکروسکوپ , و تلسکوپ ؛ و دستگاه اورهد ، دوربین عکاسی، دوربین شکاری و دو چشمی و عینک ها واز ترکیب چند عدسی یا آینه به وجود می آیند

ضمنا آینه و تشکیل تصویر در آن کاملا مشابه عدسی است.

 

منبع مطلب : schoolmaster5.blogfa.com

 

عدسی چیست؟

چکیده

عدسی از جمله ابزارهایی است که نور در اثر عبور از آن می شکند. عدسی ها معمولا در ساخت عینک به کار می روند. عدسی ها نیز مانند آینه ها دارای تصویر حقیقی و مجازی هستند. عدسی ها انواع گوناگونی دارند. مانند عدسی های واگرا و همگرا، که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

 

اهداف

دانش آموز با عدسی و انوع آن آشنا شود.
فرق عدسی همگرا و واگرا را بداند.
با کاربردهای عدسی آشنا شود.

 

شرح درس

عدسی  قطعه ای شیشه ای و یا پلاستیکی شفاف است که نور هنگام عبور از آن می شکند. در ساخت عینک طبی، ذره بین، دوربین های عکاسی و دوربین های شکاری، تلسکوپ و میکروسکوپ از عدسی استفاده می شود. در گذشته نیز از نوعی عدسی برای متمرکز کردن نور خورشید و روشن کردن آتش استفاده می شده است.

 

به طور کلی عدسی ها از نظر شیوه شکست نور در آن ها به دو دسته تقسیم می شوند:


1- عدسی های هم گرا که به آن ها محدب یا کوژ نیز گفته می شود، در این نوع عدسی پرتوهای نور بعد از تابش و گذر از عدسی دچار شکست می شوند و به همدیگر نزدیک می شوند. این نوع عدسی اشیا را بزرگ تر نشان می دهد. بنابراین در ساخت ذره بین، تلسکوپ و میکروسکوپ استفاده می شود. عینکی که افراد دوربین از آن استفاده می کنند نیز از عدسی همگرا ساخته شده است. عدسی هم گرا معمولا از وسط برجسته است و دارای کناره های نازکی می باشد. خوب است بدانید که ذره بین یک نوع عدسی هم گرا محسوب می شود که از اجسام ریز و کوچکی که در فاصله ی کانونی قرار دارند، تصویر بزرگ تر و مستقیم تری را تشکیل می دهد.

2-  عدسی های واگرا که به آن ها عدسی های مقعر یا کاو نیز گفته می شود. عملکرد  این نوع عدسی برعکس عدسی همگرا است. در این  نوع عدسی پرتوهای نور بعداز تابش و گذر از عدسی دچار شکست نور می شوند و از هم دور می شوند. این نوع عدسی ها اشیا را کوچک تر نشان می دهند. در عدسی های واگرا، انحنا رو به درون است. در نتیجه وسط آن از کناره های آن نازک تر است. عینکی که اشخاص نزدیک بین به چشم دارند از عدسی واگرا ساخته شده است زیرا عدسی واگرا پرتوهای نور را از هم دور می کند. ولی در عدسی همگرا برعکس این اتفاق می افند، یعنی پرتوهای نور بعد از عبور از عدسی همگرا به هم نزدیک و در یک نقطه جمع می شوند.

آزمایش کنید

شمع، کبریت، کاغذ و یک ذره بین تهیه کنید. شمع را روشن کرده و ذره بین را بین شمع و صفه کاغذ قرار دهید. حال ذره بین را آن قدر جابه جا کنید که تصویر شعله شمع روی کاغذ تشکیل شود.

به وسیله عدسی را می توان تصویر اجسام را روی پرده نمایش داد.

 

کانون عدسی

کانون عدسی نقطه ای است که پرتوهای نور بعد از عبور از عدسی در آن جمع می شوند. به این نقطه کانون گفته می شود. در عدسی محدب نقطه کانونی، مثبت است، یعنی بعد از این که نور به عدسی تابیده می شود و از آن عبور می کند، نقطه کانونی در جلوی عدسی تشکیل می شود. در عدسی مقعر نقطه کانونی، منفی است، یعنی بعد از این که نور به عدسی تابیده می شود و بازتاب می کند، نقطه کانونی در همان سمت تابش نور تشکیل می شود.

ذره بین در واقع تصاویر غیر واقعی به شما نشان می دهد. اگر شیئی را زیر ذره بین بگیرید، آن شی بسیار بزرگ تر از چیزی که هست نشان داده می شود. زیرا همان طور که گفتیم ذره بین یک عدسی همگرا است و پرتوهای نور بازتاب شده از شی بعد از عبور از ذره بین  از هم دور می شوند.

 

کاربردهای عدسی

همان طور که گفتیم از عدسی در ساخت انواع عینک ها، دوربین ها و تلسکوپ ها استفاده می شود. مشاغل گوناگونی نیز وجود دارند که از عدسی به طور مستقیم در کار خود استفاده می کنند.

 

فعالیت

با مطالعه و تفکر و پرس و جو از اطرافیان خود، مشاغلی که در آن ها از عدسی استفاده می شود و نوع استفاده از آن را در جدولی مانند جدول زیر بنویسید.

 

منبع مطلب : article.tebyan.net

دسته بندی :

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *