چطور بفهمیم فردی استرسی هستیم؟
استرس در یک رفتار بیولوژیکی و طبیعی است که بدن در زمان تغییر کردن شرایط نشان می‌دهد و سبب بروز واکنش های فیزیکی، عاطفی و فکری می‌شود. کنترل استرس به شما کمک میکند تا با تغییرات به شیوه ای سالم تر مقابله کنید. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا درباره چیستی استرس و علائم ایجاد کننده آن بیشتر بدانید.
استرس چیست؟
استرس طبیعی ترین واکنش بدن ما نسبت به اتفاقات است و این مسئله برای همه اتفاق می‌افتد. در واقع عملکرد بدن انسان به گونه ای است که استرس را تجربه کند و از طریق مختلف به آن واکنش نشان دهد. هنگامی که تغییرات یا چالش هایی (شرایط استرس زا) را تجربه میکنید، بدن شما پاسخ های فیزیکی و ذهنی تولید می کند.
مواجهه با استرس بدن شما را آماده میکند تا با شرایط جدید هماهنگ شود. استرس می‌تواند اثر مثبت هم داشته باشد و ما را هوشیار و آماده مواجهه با خطر کند. مثلا اگر یک امتحان مهم داشته باشید، یک پاسخ استرس ممکن است به بدن شما کمک کند تا فعالیت خود را افزایش داده و زمان بیشتری بیدار بمانید. اما استرس زمانی مشکل ساز می‌شود که عوامل استرس زا بدون تسکین یا دوره های آرامش ادامه پیدا کنند.
زمانی که احساس خطر میکنید، فرایندی در مغز شما اتفاق می‌افتد. که در طی آن هیپوتالاموس واکنش نشان می‌دهد. پس از آن سیگنال های عصبی و هورمونی به سمت غدد فوق کلیوی شما فرستاده شده و سبب آزاد سازی هورمون های فراوان می‌شود. وجود این هورمون ها شرایطی را در بدن شما ایجاد می‌کنند تا بتوانید با موقعیتهای استرس زا مقابله کنید. با استفاده از مشاوره فردی می تواند تا حد قابل توجهی استرس های خود راکنترل نمایید.
انواع استرس
انواع مختلفی از استرس وجود دارد ، از جمله استرس حاد، استرس حاد اپیزودیک، استرس مزمن که در ادامه راجع به هر یک توضیح می دهیم.
1- استرس حاد
استرس حاد برای همه افراد رخ می‌دهد. این در واقع سریع ترین بدن به شرایط جدید و چالش های مرتبط با آن است. ممکن است هنگام فرار از یک تصادف رانندگی آن را تجربه کرده باشید. استرس حاد می‌تواند از سوی چیزهایی باشد که از انجام آنها لذت می‌برید. این احساس در واقع هم ترسناک است هم هیجان انگیز! این نوع استرس و اضطراب عموما خطری برای بدن شما ندارد و حتی ممکن است اثرات مثبت هم داشته باشد.
قرار گرفتن در این شرایط مغز شما را آماده میکند تا بتواند به درستی در شرایط استرس زا واکنش دهد. پس از رد کردن خطر، سیستم بدن شما باید به حالت نرمال بازگردد. استرس حاد شدید شرایط متفاوتی دارد. این نوع استرس، مانند زمانی که با یک موقعیت تهدید کننده زندگی مواجه شده اید، می‌تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا سایر مشکلات سلامت روان شود.
2- استرس حاد اپیزودیک
استرس حاد اپیزودیک زمانی اتفاق می‌افتد که شما استرس حاد را مکررا تجربه میکنید. این شرایط به گونه ای است که بیشتر مواقع مضطرب و نگران چیزهایی هستید که مشکوک هستید در آینده نزدیک اتفاق بیفتد. ممکن است احساس کنید که زندگی شما بهم ریخته است و ظاهراً از یک موقعیت بحرانی به موقعیت بحرانی دیگر می‌روید. استرس حاد اپیزودیک مانند استرس حاد شدید می‌تواند بر سلامت جسمی و سلامت روانی شما اثر گذار باشد. تشخیص انواع استرس ممکن است به راحتی برای افراد امکان پذیر نباشد. شما می‌توانید با برخورداری از یک مشاوره روانشناسی نسبت به استرس خود و راه های درمان آن اطلاعات لازم را کسب کنید.
3- استرس مزمن
زمانی که برای زمان طولانی سطوح استرس بالا را تجربه میکنید، در واقع استرس مزمن دارید. استرس طولانی مدت می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر سلامت بدن شما بگذارد. موارد زیر برخی از این تاثیرات است:
- اضطراب
- بیماری قلب و عروقی
- افسردگی
- فشار خون بالا
- یک سیستم ایمنی ضعیف
استرس مزمن همچنین می‌تواند سبب ایجاد بیماری های تکرار شونده مثل سردرد، ناراحتی معده و مشکلات خواب شود. داشتن اطلاعات کافی درباره انواع استرس می‌تواند کمک کند تا سریعا نسبت به رفع آن اقدام کنید.
علائم استرس چیست؟
استرس می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند. ممکن است بر احساس شما از نظر جسمی، ذهنی و همچنین شیوه رفتار شما اثر گذار باشد. تشخیص اینکه چه زمانی استرس دلیل احساس یا رفتار متفاوت شماست، همیشه آسان نیست.
1- علائم فیزیکی
- سردرد یا سرگیجه
- تنش یا درد عضلانی
- مشکلات معده
- درد قفسه سینه یا ضربان قلب سریعتر
- مشکلات جنسی
2- علائم ذهنی
- مشکل در تمرکز
- تقلا برای تصمیم گیری
- احساس غرق شدن
- دائما نگران
- فراموشکار بودن
3- تغییرات در رفتار
- تحریک پذیر و تندخو بودن
- زیاد یا کم خوابیدن
- خوردن زیاد یا کم
- اجتناب از مکان ها یا افراد خاص
- نوشیدن یا سیگار کشیدن بیشتر
استرس چگونه خود را نشان می دهد؟
1- کاهش انرژی و بی خوابی
استرس طولانی مدت می‌تواند باعث خستگی مزمن و اختلال در فرایند خواب شود که ممکن است منجر به کاهش سطح انرژی شود.
استرس همچنین ممکن است خواب را مختل کند و باعث بی خوابی شود که می‌تواند منجر به کاهش انرژی شود.
2- تغییرات در میل جنسی
بسیاری از افراد در طول دوره های استرس زا تغییراتی را در میل جنسی خود تجربه می‌کنند.
3-افسردگی
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که استرس مزمن ممکن است با افسردگی و دوره های افسردگی مرتبط باشد.
4- سردرد
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که استرس می‌تواند منجر به سردرد شود؛ وضعیتی که با درد یا فشار در ناحیه سر، صورت یا گردن مشخص می‌شود.
5- درد مزمن
درد مزمن یک شکایت رایج است که می‌تواند ناشی از افزایش سطح استرس باشد. درد مزمن ممکن است با سطوح بالاتر استرس و همچنین افزایش سطح کورتیزول، که هورمون اصلی استرس بدن است، همراه باشد. استرس ممکن است بر سیستم ایمنی بدن شما نیز تاثیر بگذارد.
6- مسائل گوارشی
استرس احتمال دارد با مشکلات گوارشی مانند یبوست، سوزش سر دل، اسهال و همچنین اختلالات گوارشی مرتبط باشد. استرس ممکن است به ویژه بر افرادی که دارای اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا بیماری التهابی روده (IBD) هستند، تأثیر بگذارد.
7- تغییر اشتها و افزایش وزن
تغییرات در اشتها در زمان استرس رایج است. وقتی احساس استرس میکنید، ممکن است متوجه شوید که اصلا اشتها ندارید یا بدون اینکه متوجه شوید پرخوری میکنید. تغییر در اشتها همچنین ممکن است باعث نوسانات وزن در دوره های استرس زا شود. افرادی که سطح کورتیزول و انسولین بالاتری دارند و سطوح بالاتری از استرس مزمن دارند و بیشتر احتمال دارد در آینده وزن اضافه کنند.
8- ضربان قلب تند
سطح استرس بالا می‌تواند باعث ضربان سریع قلب شود. اتفاقات یا کارهای استرس زا نیز ممکن است ضربان قلب را افزایش دهند. انجام یک رویداد استرس زا می‌تواند باعث ترشح آدرنالین در بدن شود، هورمونی که به طور موقت باعث تندتر شدن ضربان قلب و افزایش فشار خون می‌شود. این یکی از دلایلی است که زندگی با استرس افزایش یافته ممکن است باعث ایجاد ضربان قلب سریع شود.
سوالات متداول
آیا همه افراد به استرس یکسان پاسخ می‌دهند؟
نه، هرکسی به موقعیت های استرس زا واکنش متفاوتی نشان می‌دهد. بر این اساس، هم تاثیر استرس و هم سبک های مقابله ای می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
استرس چگونه بر مغز و بدن شما تأثیر می‌گذارد؟
استرس هم بر مغز و هم بر بدن تأثیر می‌گذارد. کمی استرس برای افراد خوب است تا فعالیت های خود را انجام دهند و از خود محافظت کنند، اما استرس بیش از حد می‌تواند آنها را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به جنگیدن، فرار یا واکنش انجماد شود.
">
">
">
">
">
">
">