چگونه یک فرد انتقاد پذیر باشیم؟

انتقاد پذیر  بودن اولین مرحله در رشد شخصیت یک فرد است! فردی که قدرت پذیرش اشتباه خود را نداشته باشد به‌سختی می‌تواند در مسیر پیشرفت قدم بردارد. شاید یک مثال بتواند اهمیت این موضوع را بیشتر برایتان روشن کند.

دوست شما نمی‌تواند یک شغل ثابت داشته باشد و هنوز یک ماه نشده با بهانه‌های مختلف کار خود را ترک می‌کند. شما تصمیم گرفته‌اید با او صحبت کنید تا بفهمید مشکل از کجا آب می‌خورد، اما او حاضر نیست لحظه‌ای با شما وارد گفت‌وگو شود و از زمین‌وزمان شاکی است! اول از مدیر خود ایراد می‌گیرد، بعد می‌گوید همکارش آدم حسودی است. به همه چیز و همه‌کس برچسب می‌زند، اما فراموش کرده که خود او فرد ثابت تمام این اتفاقات است! دوست شما در قدم اول به مهارت انتقاد پذیری نیاز دارد. در این مقاله از راهکار‌هایی برای تمرین انتقاد پذیری و اهمیت پذیرش اشتباه در استحکام روابط فردی و کاری صحبت کرده‌ایم.

چگونه اشتباهات خود را بپذیریم؟

همه ما مرتکب اشتباه می‌شویم و با گفتار و رفتار خود، خودآگاه یا ناخودآگاه، دیگران را از خودمان می‌رنجانیم. پذیرش اشتباه همیشه آسان نیست، شما باید روحیه انتقادپذیری داشته باشید تا درک کنید که رفتارتان اشتباه بوده است. افراد خودشیفته‌ای که در همه حالت خود را بر حق می‌بینند، چگونه متوجه اشتباهات خود می‌شوند؟ گفتن متأسفم همیشه آسان نیست، اما ما با این حرکت نشان می‌دهیم که از رفتار خود پشیمان هستیم و برای طرف مقابل ارزش قائل هستیم.

جالب است بدانید واکنش شخص خاطی نسبت به عذرخواهی کردن، نمایشی از میزان عزت نفس او نیز هست. مقاومت نکردن افراد در برابر عذرخواهی از دیگران و اقدام به جبران اشتباهشان وقتی که واقعاً مقصر هستند، نشان دهنده عزت نفس بالا است. در مقابل حتماً اشخاصی را دیده‌اید که برای اشتباه نکرده‌شان هم دائم در حال عذرخواهی هستند! این نیز نمود بارز عزت نفس ضعیف است. مبحث عزت نفس بسیار مهم و درعین‌حال گسترده است. افرادی که به‌سختی اشتباهات خود را می‌پذیرند، کم‌کم دوستان خود را از دست می‌دهند و در محیط کار دچار بحران‌های جدی می‌شوند. مراحل زیر به شما کمک می‌کند که اشتباهات خود را راحت‌تر بپذیرید و در وقت نیاز عذرخواهی کنید.

۱ – به خودتان اجازه اشتباه کردن بدهید

اشتباه کردن امری اجتناب ناپذیر است! هیچ انسانی کامل نیست. هیچ انسانی همه‌چیز‌دان نیست. بالاخره هرکسی یک جوری اشتباه می‌کند. اگر از اشتباه کردن هراس نداشته باشید و آن را به عنوان یک رفتار طبیعی بپذیرید، راحت‌تر به انتقاد دیگران گوش می‌دهید. فرد انتقاد پذیر متوجه است که او هم ممکن است اشتباه کند و در صورت نیاز با عذرخواهی کردن خطای خود را می‌پذیرد.

۲ – نیروی عادت را دست‌کم نگیرید

افراد هر روز از مسیر مشابهی به سمت محل کار خود رانندگی می‌کنند. هر روز یک مسیر تکراری را می‌روند و حتی بعد از مدتی این ادعا را دارند که این مسیر را چشم‌بسته هم می‌توان رفت. آن‌ها حتی تک‌تک فروشگاه‌های مسیر را حفظ شده‌اند و خبر دارند که هرکدام چه زمانی شروع به کار می‌کنند. در این شرایط فرد انتظار ندارد که آدرس را فراموش کند یا اشتباه در کوچه دیگری بپیچد. او بسیار به عملکرد خود مطمئن است. اینجا دقیقاً جایی است که او اشتباه می‌رود! البته این خطا چیز بدی نیست. شما نیاز نیست هر روز نیروی زیادی برای این مدل کار‌ها صرف کنید. بپذیرید که این بخشی از انسان بودن است. در محل کار هم ممکن است این مشکل مشابه را داشته باشید. احتمال خطا در کار‌های تکراری و همیشگی بیشتر است.

۳ – بین اشتباهات غیرعمد و اشتباهات عمدی تفاوت قائل شوید

تفاوت زیادی بین اشتباه ناخودآگاه و اشتباه خودآگاه وجود دارد. در مورد اول ما قصد ناراحت کردن کسی را نداریم، اما دوست خود را رنجانده‌ای. مورد دوم حالی است که ما از حساسیت‌های همکار خود اطلاع داریم، اما جلوی جمع با او شوخی می‌کنیم یا جلوی رئیس او را دست می‌اندازیم. در هر دو شرایط باید اشتباه خود را بپذیریم و قدرت معذرت‌خواهی‌کردن داشته باشیم. در مورد اول افراد از ما شاکی نمی‌شوند و مسئله زود حل می‌شود. بااین‌حال در مورد دوم قضیه به همین راحتی حل نمی‌شود. شما باید دل همکار خود را به دست بیاورید. خیلی مهم است که نشان دهید از رفتار خود پشیمان هستید. خواندن کتاب چگونه با هرکسی صحبت کنیم به شما نشان می‌دهد که یک گفت‌وگوی ساده تا چه حد می‌تواند متفاوت پیش برود. به گفته‌ی لیل لوندز نویسنده این کتاب، تمام حرکات، رفتارها و کلمات ما به‌نوعی بازگوکننده داستان زندگیمان هستند. هر لبخند، هر اخم یا انتخاب هر کلمه‌ای که از میان لب‌های شما عبور می‌کند می‌تواند دیگران را به سمت شما بکشاند یا آن‌ها را فراری بدهد. نگاهی به خلاصه این کتاب در سایت بوکاپو بیندازید و نکات مهم آن را در زندگی روزمره خود به کار گیرید.

چگونه عذرخواهی کنیم؟

نکات زیر به شما کمک می‌کند که در وقت نیاز اشتباهات خود را بپذیرید و به بهترین شکل عذرخواهی کنید.

مسائل را از دید دیگران ببینید

اگر به دوست خود بدقولی کرده‌اید، خودتان را جای او بگذارید. چه احساسی خواهید داشت؟ در این شرایط انتظار چه رفتاری از او دارید؟ اگر جای دوستتان بودید انتظار چه رفتاری از او داشتید؟ چه اقدامی از سمت او شما را راضی می‌کند؟ خودتان را جای دوستتان بگذارید تا دقیقاً درک کنید که چگونه باید عذرخواهی کنید.

با دیگران احساس همدردی کنید

اشتباه شما ممکن است عواقب بدی برای یک نفر داشته باشد. یک اشتباه ممکن است افراد زیادی را تحت تأثیر قرار دهد. آدم‌ها را درک کنید و نگذارید که این احساس ناراحتی برای آن‌ها ادامه داشته باشد.

مسئولیت پذیر باشید

حتی اگر هزار و یک دلیل دست‌به‌دست هم داده باشد تا پروژه شما با مشکل مواجه شود، در نهایت شما مسئول مدیریت آن هستید! افراد را مقصر دانستن دردی را از کسی دوا نمی‌کند. مسئولیت خود را قبول کنید تا راحت‌تر کار‌ها پیش بروند.

عواقب اشتباهات خود را بپذیرید

انسان نمی‌تواند هر کاری را که دلش می‌خواهد انجام دهد، اما کاری به نتیجه رفتارش نداشته باشد. عواقب اشتباهات شما همراهتان می‌آیند و شما با پذیرش انتقاد گامی در جهت رفع مشکلات برداشته‌اید.

صادقانه رفتار کنید

افراد وانمود کردن و دروغ گفتن را به‌راحتی تشخیص می‌دهند. وانمود نکنید که از اشتباه خود پشیمان هستید. رفتار صادقانه اولین قدم برای بازسازی اعتماد ازدست‌رفته است.

فقط عذرخواهی نکنید

گاهی شما یک متأسفم می‌گویید و می‌گذرید! یک متأسفم نه دوستتان را راضی می‌کند و نه روابط شما مثل قبل می‌شود. با رفتار خود نشان دهید که از کار خود پشیمان هستید. اشتباهات خود را هر جور می‌توانید تا حد زیادی جبران کنید.

روابط انسانی بسیار پیچیده است! ما باید یاد بگیریم که نسبت به هم همدردی و سازش داشته باشیم. انسان‌ها اگر نسبت به هم درک متقابل داشته باشند، کمتر دچار غرور کاذب شده و راحت‌تر عذرخواهی می‌کنند.