راهنمای ماه دوم بارداری ( نکات مهم ، تغذیه ، باید و نباید های ماه دوم بارداری )
راهنمای ماه دوم بارداری ، رژیم عذایی مناسب ماه دوم حاملگی ، باید و نباید های ماه دوم بارداری و … را در ادامه با هم می خوانیم.
ماه دوم بارداری، نقطهای شگفتانگیز و پر از تحولات برای شما و جنینتان است.
در حالی که ممکن است هنوز بارداری شما برای دیگران مشهود نباشد، بدن شما بهطور بیوقفه در حال آمادهسازی برای رشد و تکامل موجودی کوچک است
. این دوران با تغییرات هورمونی، علائم جدید و شاید کمی هیجان یا نگرانی همراه باشد. در این ماه، جنین شما با سرعت بیشتری رشد میکند و اولین مراحل شکلگیری اندامهای حیاتی او آغاز میشود.
اگر میخواهید بدانید چه تغییراتی در بدن شما و جنینتان رخ میدهد، چگونه با علائم این ماه کنار بیایید و چه نکاتی را باید رعایت کنید، همراه ما با این راهنمای ماه دوم بارداری باشید تا تمامی آنچه برای این مرحله از بارداری نیاز دارید را با شما به اشتراک بگذاریم.
با مجله اینترنتی باحال مگ همراه باشید.
علائم و نشانهها؛ مهمترین نکته در راهنمای ماه دوم بارداری
ماه دوم بارداری یکی از حساسترین دورههای رشد جنین و تغییرات بدن مادر است. در این دوره، جنین به سرعت رشد کرده و اندامهای حیاتی او شروع به شکلگیری میکنند.
در عین حال، مادر با علائم مختلفی مواجه میشود که میتوانند گاهی آزاردهنده باشند. در ادامه به علائم ماه دوم بارداری و تغییرات آن میپردازیم:
علائم رایج مادر در ماه دوم بارداری
- حالت تهوع و استفراغ : حالت تهوع صبحگاهی یا مداوم، یکی از شایعترین علائم این دوره است که میتواند در طول روز ادامه داشته باشد. این علامت معمولاً از هفته چهارم آغاز شده و تا ماه سوم بارداری ادامه دارد.
- تغییرات سینه : حساسیت، درد و افزایش اندازه سینهها از نشانههای تغییرات هورمونی است. ممکن است آرئول (هاله اطراف نوک پستان) تیرهتر شود.
- افزایش ادرار: فشار بر مثانه و تغییرات هورمونی موجب افزایش دفعات ادرار میشود.
- خستگی و کمبود انرژی: تغییرات هورمونی و افزایش نیاز بدن به انرژی باعث احساس خستگی در مادر میشود.
- نوسانات خلقی: افزایش سطح هورمونها میتواند به نوسانات خلقی و احساساتی مانند گریه و خشم منجر شود.
- نفخ و سوء هاضمه: تغییرات گوارشی مانند نفخ، یبوست و سوزش سردل در این دوره شایع هستند.
- افزایش بزاق: برخی مادران در ماه دوم بارداری با افزایش ترشح بزاق مواجه میشوند.
- میل یا بیزاری غذایی: مادر ممکن است به برخی غذاها تمایل شدید یا تنفر پیدا کند. حتی بو یا طعم خاصی میتواند موجب حالت تهوع شود.
علائم اختصاصی در هفتههای مختلف
در ادامه این راهنمای ماه دوم بارداری، علائم اختصاصی که مادر در ماه دوم بارداری دارد را توضیح دادهایم:
- هفته پنجم:
- طعم فلز در دهان.
- احساس درد و حساسیت در سینهها.
- آغاز تهوع و استفراغ.
- هفته ششم:
- شروع تپش قلب جنین (قابل تشخیص با سونوگرافی).
- گرفتگی خفیف لگن و افزایش ادرار.
- هفته هفتم:
- تغییر رنگ آرئولها.
- حساسیت و تورم بیشتر سینهها.
- میل شدید یا بیزاری از برخی غذاها.
- هفته هشتم:
- تغییرات گوارشی مانند سوزش سردل.
- خستگی و مشکلات خواب.
اندازه شکم مادر در ماه دوم بارداری
در این دوره، شکم معمولاً تغییر چندانی ندارد. ممکن است برآمدگی کوچکی به دلیل نفخ یا احتباس آب ظاهر شود. اگر وزن مادر افزایش نیابد یا شکم او بزرگتر نشود، جای نگرانی نیست.
مصرف غذاهای مجاز در ماه دوم بارداری
ماه دوم بارداری یکی از حساسترین دوران رشد جنین است که تغذیه مناسب میتواند به سلامت مادر و جنین کمک شایانی کند.
در این مرحله، بدن به مواد مغذی متنوعی برای حمایت از رشد سلولی و تشکیل اعضای حیاتی جنین نیاز دارد. برای کاهش علائم ناخوشایند مانند تهوع و خستگی نیز مصرف مواد غذایی مفید توصیه میشود.
- کلسیم:
نقش مهمی در تشکیل استخوانها و دندانهای جنین دارد. منابع غنی کلسیم شامل موارد زیر است:
- شیر، پنیر و ماست
- کلم بروکلی و کلم پیچ
- بادام و خشکبار
- شیر سویا غنیشده
- اسید فولیک:
اسید فولیک جهت جلوگیری از نقص لوله عصبی و کمک به خونسازی بسیار مهم است. منابع غنی آن را در زیر میبینید:
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج
- آووکادو
- حبوبات و عدس
- آب پرتقال و غلات غنیشده
- آهن:
طبق اطلاعات راهنمای ماه دوم بارداری، آهن برای تأمین خون جفت و جنین ضروری است. منابع غنی آهن موارد زیر هستند:
- گوشت بدون چربی و مرغ
- سبزیجات سبز برگ
- غلات کامل و نان سبوسدار
- میوههای خشک مانند کشمش و خرما
- فیبر:
کاهش یبوست و بهبود عملکرد گوارش از دلایل مصرف فیبر است. منابع غنی فیبر را در زیر میبینید:
- جو دوسر و نان سبوسدار
- حبوبات و سبزیجات مانند سیبزمینی شیرین
- پروتئین:
به رشد بافت جنین و ترمیم ماهیچههای رحم کمک میکند. منابع غنی پروتئین در زیر آورده شده است:
- تخممرغ، ماهی و گوشت بدون چربی
- حبوبات، دانهها و آجیل
- ویتامینها و مواد معدنی:
نقش حیاتی در رشد و توسعه مغز و سیستم عصبی جنین ایفا میکنند.
- ویتامین D: ماهی سالمون، تخممرغ، قارچ
- ویتامین C: فلفل دلمهای، مرکبات، توت فرنگی
- اسیدهای چرب امگا 3: ماهیهای کمجیوه، بذر کتان
مکملهای ضروری در ماه دوم بارداری
در ماه دوم بارداری، علاوه بر تغذیه مناسب، مصرف مکملهای ضروری نقش مهمی در رشد سالم جنین و حفظ سلامت مادر دارد. استفاده از مکملهای زیر با توجه به توصیههای پزشک میتواند نیازهای بدن شما را تأمین کند:
- 1. اسید فولیک (400 میکروگرم در روز)
اسید فولیک، شکلی از ویتامین B است که به ساخت سلولهای جدید کمک میکند. مصرف روزانه آن به پیشگیری از نقصهای لوله عصبی جنین کمک میکند. بهتر است مصرف این مکمل حتی پیش از بارداری آغاز شود.
- 2. کلسیم و ویتامین D
کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوانهای مادر و رشد سالم استخوانهای جنین ضروری هستند. ویتامین D همچنین به جذب بهتر کلسیم کمک میکند.
- 3. امگا-3 و امگا-6
طبق راهنمای ماه دوم بارداری، این اسیدهای چرب برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین بسیار مفید هستند. مصرف مکملهای امگا-3 به ویژه در این دوره اهمیت دارد.
- 4. آهن و فولات
آهن برای پیشگیری از کمخونی در مادر و تأمین اکسیژن کافی برای جنین ضروری است. ترکیب آهن با فولات اثرات مثبتی در رشد جنین دارد.
- 5. نکات مهم در مصرف مکملها
از مصرف خودسرانه مکملها پرهیز کنید و پیش از مصرف هرگونه مکمل، با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. همیشه توضیحات روی بستهبندی مکملها را بخوانید و از دوز مصرفی مطمئن شوید. علاوه بر مکملها، یک رژیم غذایی متنوع و سرشار از مواد مغذی میتواند نیازهای بدن شما را تأمین کند.
- 6. هشدارها
مصرف بیش از حد برخی مکملها ممکن است به مسمومیت ویتامینی منجر شود. پزشکان ممکن است در مواردی، مولتیویتامینهای بارداری حاوی ترکیبی از این مواد مغذی را برای اطمینان بیشتر توصیه کنند.
غذاهایی که باید از مصرف آنها اجتناب کرد
در این دوران، پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی بسیار ضروری است، زیرا ممکن است مشکلات جدی برای مادر یا جنین ایجاد کنند. در ادامه، به برخی از مهمترین مواد غذایی که باید در این ماه از مصرف آنها خودداری کنید، اشاره میکنیم:
- گوشت و تخممرغ نیمپز یا خام: مصرف این مواد میتواند منجر به ابتلا به سالمونلا یا توکسوپلاسموز شود که برای جنین خطرناک است.
- پنیرهای نرم و غیر پاستوریزه: این پنیرها ممکن است حاوی لیستریا باشند که میتواند خطر سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش دهد.
- ماهیهای حاوی جیوه بالا: ماهیهایی مانند شمشیر ماهی، کوسه و شاهماهی خالمخالی حاوی مقادیر زیادی جیوه هستند که برای سیستم عصبی جنین مضر است.
- الکل و نوشیدنیهای کافئیندار: طبق اطلاعات موجود در راهنمای ماه دوم بارداری، مصرف الکل میتواند منجر به نقصهای مادرزادی شود و کافئین در مقادیر زیاد احتمال سقط جنین را افزایش میدهد.
- غذاهای دریایی خام: از مصرف سوشی، ساشیمی و سایر غذاهای دریایی خام خودداری کنید، زیرا ممکن است باکتریها یا انگلهای مضر داشته باشند.
- جوانههای خام و سبزیجات شستهنشده: این مواد ممکن است حاوی باکتریهایی مانند ایکولای یا لیستریا باشند.
- مواد غذایی پرچرب و پرشکر: غذاهای سرخشده، شیرینیها و نوشیدنیهای گازدار میتوانند منجر به افزایش وزن ناخواسته و مشکلات سلامتی شوند.
توجه داشته باشید که قبل از مصرف هر نوع چای گیاهی یا دمنوش با پزشک مشورت کنید.
از مصرف غذاهای تند، چرب و پرحجم که ممکن است حالت تهوع را تشدید کنند، خودداری کنید. توجه به این نکات در ماه دوم بارداری به شما کمک میکند تا از رشد سالم جنین اطمینان حاصل کرده و بارداری آرام و بدون مشکلی داشته باشید.
از انجام چه ورزشهایی در ماه دوم بارداری باید اجتناب کرد؟
در ماه دوم بارداری، انتخاب فعالیتهای ورزشی مناسب اهمیت ویژهای دارد. در این دوران بهتر است از ورزشهایی که احتمال سقوط یا آسیبدیدگی دارند، خودداری کنید. برخی از ورزشهای ممنوعه در ماه دوم بارداری شامل موارد زیر هستند:
- اسبسواری : این فعالیت به دلیل حرکات غیرقابل پیشبینی اسب و خطر سقوط توصیه نمیشود.
- اسکی در سراشیبی : خطر برخورد یا سقوط در این ورزش میتواند برای مادر و جنین خطرناک باشد.
- دوچرخهسواری خارج از جاده : این ورزش به دلیل سطوح ناهموار و خطر افتادن باید کنار گذاشته شود.
- ژیمناستیک و اسکیت : این ورزشها شامل حرکات شتابدار و پرخطر هستند که احتمال آسیبدیدگی را افزایش میدهند.
طبق اطلاعات موجود در راهنمای ماه دوم بارداری، ورزشهایی که با حرکات سریع، شتابدار یا ریسک سقوط همراه هستند، میتوانند سلامت مادر و جنین را تهدید کنند.
به همین دلیل، پزشکان توصیه میکنند از انجام فعالیتهایی با احتمال ضربه به شکم یا فشار زیاد خودداری شود.
ورزشهای مناسب در دوران بارداری
در مقابل، ورزشهایی مانند پیادهروی، یوگا بارداری، شنا و تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن، گزینههای ایمنی برای زنان باردار هستند.
این ورزشها علاوه بر حفظ تناسب اندام، به کاهش مشکلاتی مانند کمردرد، یبوست و تورم نیز کمک میکنند.
راهنمای ماه دوم بارداری در مورد نحوه خواب
خواب و استراحت کافی در ماه دوم بارداری نقشی اساسی در سلامت مادر و رشد جنین دارد. تغییرات هورمونی و فیزیکی در این دوران میتواند خواب شما را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین ایجاد عادات سالم برای بهبود کیفیت خواب اهمیت زیادی دارد.
- پوزیشن مناسب خواب:
خوابیدن به پهلوی چپ که میتوان آن را بهترین نحوه خوابیدن در این دوران نامید، جریان خون به جفت و جنین را افزایش داده و فشار کمتری بر روی کبد و سایر اندامهای داخلی وارد میکند. استفاده از بالشهای بارداری میتواند راحتی بیشتری برای شما فراهم کند.
- برنامه خواب منظم:
هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و صبحها در زمان ثابتی بیدار شوید. این برنامه منظم به تنظیم ریتم بدن شما کمک میکند.
- اجتناب از کافئین و غذاهای سنگین:
در ساعات پایانی روز از مصرف کافئین، نوشیدنیهای انرژیزا و غذاهای سنگین پرهیز کنید چراکه بر خواب شما تاثیر منفی خواهد گذاشت.
- محیط خواب مناسب:
اتاق خواب خود را آرام، تاریک و خنک نگه دارید. استفاده از پردههای ضخیم و کاهش نور محیطی میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
- تمرینات آرامبخش:
طبق راهنمای ماه دوم بارداری، تمرینات تنفسی یا مدیتیشن پیش از خواب از حائز اهمیت است. چراکه این تمرینات به کاهش استرس و ایجاد آرامش کمک میکنند.
- فعالیت بدنی منظم:
فعالیتهای ملایمی مثل پیادهروی به تنظیم انرژی بدن کمک کرده و کیفیت خواب را بهبود میبخشند. اما از فعالیتهای شدید قبل از خواب خودداری کنید.
برخی نکات برای ماه دوم بارداری
در این مرحله، رعایت نکات تغذیهای، استراحت کافی، مراقبتهای پزشکی و توجه به سلامت کلی اهمیت ویژهای دارد.
- عدم حذف وعدههای غذایی:
هیچ وعده غذایی را حذف نکنید و از گرسنگی کشیدن پرهیز کنید. تغذیه منظم به حفظ انرژی و سلامت شما کمک میکند.
- مصرف مایعات کافی:
روزانه آب و مایعات کافی بنوشید چراکه مصرف کم مایعات سبب بدتر شدن حالت تهوع در صبح مادر خواهد شد.
- مصرف میانوعدههای ساده:
اگر حالت تهوع دارید، کراکر یا میانوعدههای سبک میتوانند مفید باشند.
- میوهها و سبزیجات تازه:
مصرف میوهها و سبزیجات تازه بهعنوان منبع ویتامینها و مواد معدنی توصیه میشود، اما پیش از مصرف، آنها را بهخوبی بشویید.
- انجام سونوگرافی:
سونوگرافی بین هفتههای 6 تا 8 انجام میشود تا مواردی مانند ضربان قلب جنین و وضعیت بارداری بررسی شود.
- بهداشت دهان و دندان:
نوسانات هورمونی ممکن است لثهها را حساس کند. مراقبت از بهداشت دهان و چکاپ دندانپزشکی اهمیت دارد.
- مراقبت از پوست:
از روغنها و لوسیونهای مناسب برای کنترل ترکهای پوستی استفاده کنید.
- استراحت کافی:
به بدن خود استراحت دهید و از خستگی جلوگیری کنید.
برای بررسی وضعیت سلامت مادر و جنین، مراجعه منظم به پزشک ضروری است.
این کار شامل انجام آزمایشهای اولیه خون و ادرار و بررسی وضعیت کلی سلامت شما است. رعایت این نکات به شما کمک میکند تا این مرحله حساس را با سلامت و آرامش بیشتری سپری کنید.
جمعبندی
راهنمای ماه دوم بارداری به شما کمک میکند تا این دوره حساس و پرتحول را بهتر بشناسید.
در این ماه، جنین با سرعت رشد کرده و اندامهای حیاتی او شروع به شکلگیری میکنند.
مادر نیز ممکن است با علائمی مانند تهوع، خستگی، نوسانات خلقی و تغییرات جسمانی مانند افزایش حساسیت سینهها یا نفخ مواجه شود.
تغذیه مناسب و مصرف مکملهایی مانند اسید فولیک، آهن و کلسیم در این دوران بسیار اهمیت دارد. همچنین، پرهیز از غذاهای مضر مانند گوشت خام یا ماهیهای حاوی جیوه بالا، برای حفظ سلامت مادر و جنین ضروری است.